Telefony komórkowe stały się nieodłącznym elementem codziennego życia, a ich wszechobecność dotyczy również uczniów w szkołach. Jednak coraz więcej krajów i placówek edukacyjnych wprowadza ograniczenia, a nawet zakazy korzystania z telefonów komórkowych na terenie szkół. Pytanie, czy takie zakazy są uzasadnione i czy powinny być wprowadzone na szerszą skalę, budzi wiele emocji i dyskusji. Artykuł ten omawia argumenty za i przeciw zakazowi używania telefonów komórkowych w szkołach, a także analizuje przykłady miejsc, gdzie takie regulacje już obowiązują, dodajemy również naszą rekomendację, która jednoznacznie wskazuje dlaczego taki zakaz ma w polskich szkołach podstawowych sens.
Argumenty za zakazem telefonów komórkowych w szkołach
1. Lepsze skupienie i koncentracja na nauce Jednym z najczęściej wymienianych powodów wprowadzenia zakazu używania telefonów w szkołach jest poprawa skupienia uczniów. Telefony komórkowe, zwłaszcza smartfony, są ogromnym źródłem rozpraszania uwagi. Badania wykazują, że uczniowie, którzy mają dostęp do swoich telefonów podczas lekcji, częściej korzystają z mediów społecznościowych, grają w gry lub przeglądają internet, zamiast skupić się na nauce. Wprowadzenie zakazu może znacząco poprawić koncentrację na zajęciach, co może prowadzić do lepszych wyników w nauce.
2. Ochrona przed cyberprzemocą Kolejnym powodem, dla którego wiele szkół decyduje się na wprowadzenie zakazu telefonów, jest rosnący problem cyberprzemocy. Uczniowie często wykorzystują swoje urządzenia do nękania rówieśników, wysyłania obraźliwych wiadomości lub publikowania nieodpowiednich treści. Wyeliminowanie dostępu do telefonów w szkole może zmniejszyć liczbę takich incydentów i poprawić bezpieczeństwo psychiczne uczniów.
3. Poprawa interakcji społecznych Telefony komórkowe, choć oferują możliwość kontaktu z rówieśnikami, często izolują uczniów od siebie. Zamiast angażować się w rozmowy czy wspólne zabawy na przerwach, dzieci i młodzież często spędzają czas na swoich urządzeniach, przeglądając media społecznościowe lub oglądając filmy. Zakaz używania telefonów może promować bezpośrednią interakcję między uczniami, co sprzyja rozwojowi umiejętności społecznych, takich jak empatia, komunikacja i współpraca.
4. Mniej stresu i presji Korzystanie z mediów społecznościowych i dostęp do internetu mogą generować presję społeczną wśród uczniów, związaną z porównywaniem się z innymi, licznikami polubień, popularnością online, a także dostępem do nieodpowiednich treści. Zakaz telefonów w szkołach może przyczynić się do redukcji tego rodzaju stresu i sprawić, że szkoła stanie się miejscem bardziej skoncentrowanym na nauce, a nie na wizerunku w internecie.
Argumenty przeciw zakazowi
1. Telefony jako narzędzie edukacyjne W dzisiejszych czasach telefony komórkowe mogą być także wartościowym narzędziem edukacyjnym. Wiele aplikacji pozwala na dostęp do materiałów dydaktycznych, narzędzi do nauki języków, kalkulatorów, czy wyszukiwania informacji w internecie. Zakazanie telefonów może ograniczyć możliwości korzystania z tych zasobów podczas zajęć, zwłaszcza w sytuacjach, gdy szkoła nie dysponuje wystarczającą liczbą komputerów czy tabletów. Dlatego przeciwnicy zakazu argumentują, że telefony mogą wspierać proces edukacyjny, jeśli są odpowiednio wykorzystywane.
2. Komunikacja z rodzicami Telefony komórkowe są nie tylko narzędziem rozrywki, ale także środkiem komunikacji. W sytuacjach awaryjnych, takich jak zmiana planów dotyczących odbioru dziecka ze szkoły, choroba lub inne nagłe przypadki, telefony pozwalają na szybki kontakt z rodzicami. Zakaz korzystania z telefonów w szkołach może utrudnić taką komunikację, co jest szczególnie problematyczne dla rodziców, którzy polegają na tym środku łączności z dziećmi.
3. Niewystarczające egzekwowanie zakazu Kolejnym wyzwaniem jest skuteczność egzekwowania zakazu. Zakazanie korzystania z telefonów nie zawsze oznacza, że uczniowie będą go przestrzegać. Wiele szkół, które wprowadziły takie regulacje, spotkało się z trudnościami związanymi z nadzorem nad przestrzeganiem zakazu. Uczniowie mogą korzystać z telefonów ukradkiem, co może prowadzić do napięć między nauczycielami a uczniami oraz trudności w utrzymaniu porządku.
Gdzie zakaz już obowiązuje?
Zakaz korzystania z telefonów komórkowych w szkołach nie jest nowym zjawiskiem, a niektóre kraje wprowadziły go na szeroką skalę. Oto kilka przykładów miejsc, gdzie zakaz ten obowiązuje:
1. Francja W 2018 roku Francja wprowadziła całkowity zakaz używania telefonów komórkowych w szkołach podstawowych i gimnazjach. Zakaz obejmuje zarówno lekcje, jak i przerwy. Prawo to zostało wprowadzone w celu poprawy koncentracji uczniów, zmniejszenia liczby przypadków cyberprzemocy oraz promowania zdrowych relacji społecznych w szkole. W niektórych przypadkach zakaz dotyczy także korzystania z innych urządzeń, takich jak smartwatche.
2. Grecja W Grecji od 2018 roku obowiązuje zakaz używania telefonów komórkowych w szkołach podstawowych i średnich. Uczniowie mogą mieć telefony przy sobie, ale muszą być one wyłączone i schowane w plecakach przez cały czas pobytu w szkole. Grecja wprowadziła ten zakaz, aby promować lepszą koncentrację oraz minimalizować negatywne skutki mediów cyfrowych.
3. Australia W niektórych stanach Australii, takich jak Nowa Południowa Walia, obowiązuje zakaz używania telefonów w szkołach podstawowych i średnich. Wprowadzono go głównie w odpowiedzi na rosnący problem cyberprzemocy oraz w celu zmniejszenia rozpraszania uwagi podczas lekcji. Każdy stan i szkoła mają swoje zasady dotyczące tego, jak ścisły jest zakaz i jakie są wyjątki.
4. Chiny W 2021 roku Chiny ogłosiły, że telefony komórkowe będą całkowicie zakazane w klasach. Zakaz ma na celu ochronę zdrowia psychicznego i fizycznego uczniów, a także poprawę ich wyników w nauce. Uczniowie są zobowiązani do zostawiania telefonów w domach lub w specjalnych skrytkach w szkole.
Podsumowanie
Zakaz używania telefonów komórkowych w szkołach ma zarówno zwolenników, jak i przeciwników. Argumenty za zakazem koncentrują się głównie na poprawie koncentracji, ograniczeniu cyberprzemocy i promowaniu zdrowych interakcji społecznych. Z kolei przeciwnicy wskazują na rolę telefonów jako narzędzi edukacyjnych oraz na wyzwania związane z ich egzekwowaniem.
Decyzja o wprowadzeniu zakazu powinna być dobrze przemyślana i dostosowana do specyfiki danej szkoły. W niektórych przypadkach wprowadzenie ograniczeń dotyczących czasu i sposobu korzystania z telefonów może być bardziej efektywne niż całkowity zakaz. Kluczowe jest znalezienie równowagi między zapewnieniem uczniom dostępu do technologii a ochroną ich zdrowia i dobrostanu psychicznego.
Nasza rekomendacja obejmuje całkowity zakaz korzystania z telefonów komórkowych (przynajmniej) w szkołach podstawowych. Od roku badamy zachowania uczniów podczas lekcji, w drodze do i ze szkoły oraz podczas przerw i wycieczek szkolnych. Wnioski z tych obserwacji są przerażające, co ciekawe dotyczą jednej konkretnej aplikacji (tej dziecięcej do tańczenia). Co zatem robią dzieci podczas lekcji na tej aplikacji? Wykonują challenge (np. wchodzą na biurko krzycząc niecenzuralne słowa), rejestrują nauczyciela oraz prowokują do patologicznych zachowań resztę klasy, zbierają obserwacje i gifty by być popularnym, dyskredytują podczas publicznych live innych uczniów, pokazują szkodliwe społecznie działania (palenie e-papierosów na lekcji, spożywanie innych substancji), zaniżając tym samym poziom edukacji. Dziś, jest to proceder który na obecną chwilę dotyczy klas 5-8 szkół podstawowych, chociaż zdarzały się pojedyńcze przypadki uczniów w wieku 9-10 lat czyli z klas wczesnoszkolnych, w olbrzymiej skali w szkołach średnich. Tylko zakaz używania telefonów komórkowych jest w stanie zatrzymać obecną demoralizację dzieci i młodzieży – za posrednictwem w/w apilakacji, kolejnym krokiem powinno być egzekwowanie od administratorów zapisów regulaminów według których na aplikacji „nie ma dzieci”, a jeszcze kolejnym krokiem edukacja rodziców i grona pedagogicznego, które nie nadąża za technologią i za tym, co rzeczywiście robią dzieci w sieci..
